'भारतरत्न' मिळालेल्यांना मिळतात 'या' सुविधा

भारतरत्न कोणाला दिला जातो? भारतरत्न हा देशाचा सर्वोच्च सन्मान आहे, जो प्राप्त केल्यानंतर व्यक्तीचा दर्जा अधिकच वाढतो. ज्या व्यक्तीला हा सन्मान मिळतो त्याला आयुष्यात कोणत्याही परिचयाची गरज नसते. हा सर्वोच्च पुरस्कार देशसेवेसाठी, कला, साहित्य, लोकसेवा आणि खेळासाठी देण्यात आला. 1954 मध्ये हा सन्मान फक्त जिवंत व्यक्तींनाच दिला जात होता, मात्र 1955 मध्ये मरणोत्तर भारतरत्न देण्याची घोषणा करण्यात आली.

भारतरत्नसाठी नावांची शिफारस पंतप्रधान राष्ट्रपतींकडे करतात. यामध्ये राष्ट्रपतींच्या स्वाक्षरीचे प्रमाणपत्र व पदक दिले जाते. पुरस्कारासोबत पैसे दिले जात नाहीत. हा सन्मान प्रजासत्ताक दिनी दिला जातो. आतापर्यंत 48 जणांना भारतरत्न सन्मान मिळाला आहे. यंदा बिहारचे दोन वेळा मुख्यमंत्री राहिलेले कर्पूरी ठाकूर यांना 49 वा भारतरत्न पुरस्कार दिला जाणार आहे. त्यांना मरणोत्तर हा पुरस्कार दिला जात आहे. कर्पूरी ठाकूर हे मागासलेल्या लोकांचा आवाज उठवण्यासाठी ओळखले जात होते.

भारतरत्न पुरस्कार मिळालेल्या व्यक्तीला देशात व्हीआयपीचा दर्जा मिळतो. प्रोटोकॉलनुसार, त्या व्यक्तीची गणना देशातील सर्वोच्च पदांवर असलेल्या लोकांसोबत केली जाते.
भारतरत्न प्राप्त करणाऱ्या व्यक्तीला कॅबिनेट मंत्र्याच्या समकक्ष व्हीआयपी दर्जा दिला जातो.
आयकर न भरल्यास सूट देखील उपलब्ध आहे.
भारतरत्न प्राप्त व्यक्ती संसदेच्या बैठका आणि अधिवेशनांना उपस्थित राहू शकतात.
देशाचे राष्ट्रीय सण स्वातंत्र्यदिन आणि प्रजासत्ताक दिनाच्या कार्यक्रमात विशेष अतिथी म्हणून सहभागी होऊ शकतात.
भारतरत्न प्राप्तकर्ते विमान, ट्रेन आणि बसने मोफत प्रवास करू शकतात.
राज्याच्या दौऱ्यावर आल्यावर त्यांना राज्य पाहुण्याचा दर्जा मिळतो.
या पुरस्काराने सन्मानित झालेल्या व्यक्तीला सरकार वॉरंट ऑफ प्रेसिडेंसीमध्ये स्थान देते.
ज्याचा उपयोग सरकारी कार्यक्रमांमध्ये प्राधान्य देण्यासाठी केला जातो.
भारतरत्न मिळवणाऱ्या लोकांना राज्य सरकार सुविधा पुरवतात.