तामिळनाडूमध्ये जन्मलेले, वडील द्रमुक नेते… रुपयाचे चिन्ह ‘₹’ डिझाइन करणारे उदयनिधी कोण आहेत?
तामिळनाडूच्या स्टॅलिन सरकारने रुपयाचे चिन्ह ‘₹’ काढून टाकले आहे आणि त्याऐवजी ‘ரூ’ चिन्ह लावले आहे. या चिन्हाचा अर्थ तमिळ लिपीत ‘रु’ असाही होतो. हे बदल स्टॅलिन सरकारने राज्याच्या अर्थसंकल्पात केले आहेत.
खरंतर स्टॅलिन भाषेच्या वादावरून केंद्र सरकारवर हल्ला करत आहेत. ते केंद्रावर हिंदी लादल्याचा आरोप करत आहेत. या क्रमाने, त्यांच्या सरकारने रुपयाचे चिन्ह बदलण्याचा निर्णय घेतला. तथापि, लोकांना कदाचित माहित नसेल की ‘₹’ चिन्ह तामिळनाडूमध्ये जन्मलेल्या एका व्यक्तीने डिझाइन केले होते आणि त्याचे वडील स्वतः द्रमुकचे आमदार होते.
रुपयाच्या नोटेची रचना कोणी केली?
रुपयाचे चिन्ह ‘₹’ उदयकुमार धर्मलिंगम यांनी डिझाइन केले होते. त्यांचा जन्म १० ऑक्टोबर १९७८ रोजी तामिळनाडूतील कल्लाकुरिची येथे झाला. ते देशातील एक प्रसिद्ध डिझायनर आणि शिक्षणतज्ज्ञ आहेत. उदयनिधी सध्या आयआयटी गुवाहाटी येथे डिझाइन विभागाचे प्रमुख आहेत.
उदयनिधी यांचे वडील एन धर्मलिंगम हे स्वतः द्रमुकचे आमदार राहिले आहेत. त्यानंतर रुपयाच्या डिझाइनसाठी एक खुली स्पर्धा आयोजित करण्यात आली. अर्थ मंत्रालयाने आयोजित केलेल्या या स्पर्धेसाठी ३,३३१ अर्ज प्राप्त झाले.
२०१० मध्ये निवडलेले डिझाइन
• या सर्वांपैकी, अखेर ५ डिझाईन्स अंतिम करण्यात आल्या. २०१० मध्ये, जेव्हा उदयनिधी धर्मलिंगम आयआयटी गुवाहाटीमध्ये नोकरीला सुरुवात करणार होते, तेव्हा त्यांच्या डिझाइनची रुपयाचे प्रतीक म्हणून निवड करण्यात आली. सरकारने १५ जुलै २०१० रोजी ‘₹’ चिन्ह जनतेसाठी सादर केले.
• उदयनिधी यांचे वडील आणि तत्कालीन द्रमुक आमदार एन. धर्मलिंगम यांनी त्यांच्या मुलाच्या डिझाइनची निवड झाल्याबद्दल आनंद व्यक्त केला होता आणि म्हटले होते की हा त्यांच्यासाठी खूप अभिमानाचा क्षण आहे. त्यांनी ही तामिळनाडूसाठी अभिमानाची गोष्ट असल्याचे वर्णन केले होते.
भारतीय ध्वजापासून प्रेरित ‘₹’ चिन्ह
त्यांच्या विजयानंतर, उदयकुमार धर्मलिंगम यांनी सांगितले होते की त्यांची रचना देवनागरी अक्षर ‘र’ आणि रोमन अक्षर ‘र’ एकत्र करून बनवण्यात आली आहे. त्यांनी असेही सांगितले की त्यांना या तिरंग्याने प्रेरणा मिळाली आहे. उदयनिधी म्हणाले की त्याची क्षैतिज रेषा समानतेचे प्रतिनिधित्व करते.

चिन्ह बदलल्याबद्दल भाजपने स्टॅलिन सरकारवर निशाणा साधला आहे. तामिळनाडू भाजपचे प्रमुख के अन्नामलाई म्हणाले की हे राष्ट्रीय चिन्हाचे उल्लंघन आहे. दरम्यान, भाजप नेत्या तमिलिसाई सुंदरराजन म्हणाल्या की, स्टॅलिन यांनीही त्यांचे नाव बदलून तमिळ नाव ठेवावे.